İbrahim’in Hikayesi
Almanya’ya yeni taşındığımızda, çocuğumuzun hangi okula gitmesi gerektiğini düşünmek benim için çok stresli bir durumdu. Yeni bir ülkenin dilini, sistemini ve prosedürlerini anlamak kolay değildi. Neyse ki, adım adım bir plan oluşturarak bu süreci daha az karmaşık hale getirdik. Sizlerle bu deneyimimi ve bu süreçte karşılaştığım terimleri paylaşıyorum.
Not: Bu yazı tamamen benim bireysel deneyimlerimi aktarıyor ve yasal bir bağlayıcılığı yoktur. Almanya’daki her eyaletin uygulamaları farklılıklar gösterebilir. Resmi kurumlarla iletişim kurarak bilgi almayı unutmayın.
Bir Hikâye ile Başlayalım
Almanya’ya yeni gelmiş bir aile olarak, çocuğumuzu hangi okula kaydettireceğimiz konusunda pek çok soru işareti vardı. Daha önce yaşadığımız ülkede okullar daha standart bir sistemde işliyordu; fakat burada çocuğun yeteneklerine, notlarına ve yaşına göre farklı okullara yönlendirilebileceğini öğrendiğimizde şaşkınlığa uğradık. Neyse ki, yerel okul dairesi („Schulamt“) bize bu konuda çok yardımcı oldu.
Almanca Terimler ve Açıklamaları
- Schule (Okul): Tüm seviyelerdeki eğitim kurumlarını ifade eder.
- Grundschule (Ilkokul): 1-4. sınıfa kadar devam eder. Burası, her çocuğun başladığı temel eğitim seviyesidir.
- Schulpflicht (Zorunlu Eğitim): Almanya’da her çocuğunda zorunlu eğitime tabi olduğu bir yaş vardır; genellikle bu yaş 6—16 arasıdır.
- Übergang (Geçiş): Grundschule’den sonra çocuğun hangi okul türüne gideceğine karar verilen süreç.
- Zeugnis (Karne): Öğrencinin dönem sonu başarısının yazıldığı belge.
- Gymnasium (Lise): 5-13 sınıfları kapsar. Üniversiteye hazırlayan en yoğun ve akademik odaklı okul türüdür. Mezuniyet diploması “Abitur” olarak adlandırılır.
- Realschule (Lise): 5-10 sınıfları kapsar. Mezuniyet belgesi “Mittlere Reife” olarak adlandırılır.
- Hauptschule (Lise): 5-9 sınıfları kapsar. Temel mesleki eğitime yönelik daha uygulamalı bir okul türüdür.
- Gesamtschule (Bütünleşik Lise): Tüm okul türlerinin bir arada bulunduğu bir modeldir. Çocuğun performansına göre yönlendirme yapılır.
- Sprachförderung (Dil Destek Programı): Almanca bilmeyen veya yeterli olmayan öğrenciler için sunulan dil destek programları.
- Einschulung (Okula Başlama): Çocuğun ilk defa okula başlaması süreci.
- Schulabschluss (Okul Diploması): Belirli bir eğitim seviyesinin tamamlanmasıyla alınan belge.
Almanya’daki Okul Türleri
- Grundschule (Ilkokul): Tüm çocukların başladığı temel eğitim seviyesidir. Burada, çocukların dil, matematik, sosyal bilgiler gibi temel derslerde eğitilmesi sağlanır. 1-4 sınıfları kapsar.
Temelde Almanya’daki okul sisteminde öğrencilerin ilkokul sonrası devam edebileceği dört farklı çeşit okul bulunmaktadır.
Bulunduğu okul dördüncü sınıfta çocukların hangi okula gidebileceği veya gitmesi gerektiği konusunda tavsiyelerde bulunur ve bunu yarıyıl karnesinin üzerinde belirtir. Bu tavsiye, yardımcı olmak amacıyla hazırlanmıştır ancak bağlayıcı değildir.
Önemli bir ayrıntı da bu okul türleri arasında başarı veya başarısızlığa göre geçiş olasılığı da mümkündür.
- Gymnasium: 5-13 sınıfları kapsar. Dördüncü sınıfta ana derslerin (Almanca-Matematik, ev ekonomisi ve sosyal bilgiler) not ortalaması 2,33 (Eyalete göre 2-2,5 arasında değişmektedir) veya daha iyi ise önerilir. Akademik odaklı bir okul türüdür. Mezun olan öğrenciler üniversiteye başvurma hakkı kazanır.
- Realschule: 5-10 sınıfları kapsar. Dördüncü sınıfta ana derslerin (Almanca-Matematik, ev ekonomisi ve sosyal bilgiler) not ortalaması 2,66 veya daha iyi ise önerilir. Daha mesleki bir yönelim sunar ve çoğu zaman meslek okullarına geçiş öncesi bir basamaktır. Altıncı sınıfta not ortalaması 2 veya üstü ise Gymnasium’a devam etme olasılığı da mümkündür.
- Hauptschule (Meslek Okulu): Temel mesleki yönelim sağlar.
- Gesamtschule (Bütünleşik Okul): Farklı okul seviyelerinin bir arada bulunduğu bir modeldir.
- Förderschule (Özel Eğitim Okulu): Öğrenme zorluğu çeken veya fiziksel/psikolojik engelleri olan çocuklar için tasarlanmış bir okul türüdür.
NRW için okul sistemi su şekildedir:
Almanya’da Okula Kızı Yazdırma Süreci
- Yerel Eğitim Dairesi (Schulamt):
- Deneyimim: Bu kuruma başvurduğumda, çocuğumuzun hangi okula uygun olduğu konusunda detaylı bilgi aldık.
- Dil Seviyesi Testi:
- Deneyimim: Almanca bilmeyen çocuklar için dil seviyesini belirlemek adına test yapılıyor. Bu test sonucunda, çocuğumuz bir dil destek programına dahil edildi.
- Gerekli Belgeler:
- Pasaport, ikamet belgesi, çocuğun daha önce aldığı notlar veya belgeler, aşı kartı gibi evrakları hazırladık.
- Hazırlık Sınıfı:
- Deneyimim: Çocuğum, „Willkommensklassen“ adı verilen hazırlık sınıflarında Almanca dil eğitimi aldı. Birkaç ay sonra normal sınıfına uyum sağladı.
- Veli Katılımı:
- Deneyimim: Okul toplantılarına katılarak çocuğumuzun durumunu ve ilerlemesini yakından takip ettik.
Tavsiyeler
- Dil Desteği: Çocuğunuzun Almanca dil becerileri için yeterli destek aldığından emin olun.
- Uyum Süreci: Sosyal uyumun çocuğun akademik başarısı kadar önemli olduğunu unutmayın.
- Eğitim Sistemini Anlayın: Geldiğiniz ülkeden farklılıkları anlamak, doğru kararlar vermenize yardımcı olur.
- Aktif Katılım: Okul yönetimi ve rehberlik birimleriyle iletişimde kalın.
Sonuç
Almanya’da çocuğunuzu okula kaydettirmek başta zor gibi görünse de doğru bilgileri edinip adımları izlediğinizde süreç çok daha kolay hale geliyor. Umarım bu hikayem, sizin de bu süreci yönetmenize yardımcı olur.
İbrahim